थुलुङ दुधकोशीको बजेट करीब ६१ करोड, उत्पादनमा जोड, मृतकलाई सलामीदेखि आर्थिक सहयोगसम्म
सोलुखुम्बु – उत्पादनलाई जोड दिँदै थुलुङ दुधकोशी गाउँपालिकाले करीब ६१ करोड रुपैयाँको बजेट ल्याएको छ । गाउँपालिकाको दोस्रो गाउँसभाको पाँचौ अधिवेशनमा ६० करोड ६० लाख २८ हजार रुपैयाँको बजेट पेश भएको हो ।
जसमा नेपाल सरकार वित्तीय समानीकरण अनुदान १२ करोड २८ लाख रुपैयाँ र प्रदेश सरकार ७८ लाख ९ हजार रुपैयाँ गरी जम्मा १३ करोड ६ लाख ९ हजार रुपैयाँ रहेको छ । यस्तै सशर्त अनुदान ३३ करोड ४७ लाख ४७ हजार रुपैयाँमा नेपाल सरकारको ३२ करोड ३२ लाख रुपैयाँ र प्रदेश सरकारको १ करोड १५ लाख ४७ हजार रुपैयाँ रहेको गाउँपालिका प्रवक्ता भोजराज कार्कीले जानकारी दिए ।
उनका अनुसार नेपाल सरकारको विषेश अनुदान १ करोड २५ लाख रुपैयाँ राजस्व बाडँफाटमा संघीय सरकार र प्रदेश सरकारको जम्मा ९ करोड २० लाख ७८ हजार रुपैयाँ रहेको छ । पालिका उपाध्यक्ष सविता राईले पेश गरेको उक्त बजेट गाउँसभाबाट पारित भएको छ ।
नीति तथा कार्यक्रममा उत्पादनलाई जोड
गाउँपालिकाले खानेतेल र कफीमा आत्मनिर्भर भई गाउँपालिकामा आयात खानेतेल र कफीको प्रतिस्थापन गर्ने नीति लिएको छ । जसको लागि गाउँपालिकाको उपयुक्त क्षेत्रमा तोरी खेती गर्ने तथा मिलहरुको स्थापना गर्ने र मिलबाट उत्पादित तेललाई प्याकेजिङ गर्ने लेवलिङ गर्ने र बजारीकरण गर्ने कार्य गरिने बताइएको छ ।
यस्तै, गाउँपालिका र स्थानीय जनता¸ सहकारी¸ उद्योगी¸ व्यवसायीको संयुक्त लगानीमा सार्वजनिक निजी सहकार्यको मोडेलमा एक गाउँ विकास सहकारी स्थापना गरी कृषि ऋणको व्यवस्था गर्ने र सहकारीमार्फत स्थानीय उत्पादनको बजारीकरण गरिने नीति गाउँपालिकाले लिएको छ ।
गाउँपालिकामा उत्पादन भै रहेको सुन्तला¸ किवी¸ कागतीको वृहत उत्पादनलाई निरन्तरता दिँदै बजारीकरणतर्फ ध्यान दिइने साथै अकबरे खुर्सानीको वृहत उत्पादनमा जोड दिइने बताइएको छ ।
सम्पन्न योजनाको दीगो सञ्चालन र बाँकी पूरा गर्दै लगिने
गाउँपालिका भित्र सम्पन्न भएका महत्वपूर्ण कार्यक्रमलाई दिगोरूपमा सञ्चालन गरिने र निर्माणाधीन योजनालाई सम्पन्न गराउनतर्फ कार्य गरिने भएको छ । थुलुङ दुधकोशी अस्पताल र प्राविधिक शिक्षालयको दिगो एवम् व्यवस्थित रूपमा सञ्चालन गर्दै निर्माणाधीन प्रदेश स्तरीय खेलमैदान, जुबुमा निर्माणाधीन अस्पताल, सडक कालोपत्रे लगायतको गौरवको आयोजनालाई सम्पन्न गराउने गरी बजेट व्यवस्था हुने उल्लेख गरिएको छ ।
यस्तै, प्रदेश स्तरीय खेल मैदान, नेले देखि पालिका केन्द्र सडक कालोपत्रे, नेले देउसा दिप्लीघाट सडक स्तरोन्नति, आमा सुरक्षा कार्यक्रम, थुलुङ दुधकोशी अस्पताल, थुलुङ दुधकोशी बहुप्राविधिक शिक्षालय, गाउँपालिका स्तरीय चिस्यान केन्द्र, सुकेपोखरी ÷ डाँडाखर्क पर्या–पर्यटन सांस्कृतिक क्षेत्र विकास कार्यक्रम, जालिम पोखरी धार्मिक–सांस्कृतिक पर्यटकीय क्षेत्र विकास कार्यक्रम र वडा नम्बर ८ को तातोपानी क्षेत्रलाई संरक्षण लगायतलाई प्राथमिकतामा राखेर बजेट व्यवस्था गरिएको गाउँपालिका अध्यक्ष असिम राईले बताए ।
पन्चन खानेपानी आयोजना, नेले बजार¸ सुके बजार लगायतका वजार क्षेत्रमा ढल व्यवस्थापन, कफि‚ किवी तथा सुन्तला प्रशोधन केन्द्र स्थापना र स्थानीय÷रैथाने उत्पादन तथा सीप विकास प्रवर्द्धन तथा वजारीकरण कार्यक्रमलाई पनि उत्तिकै प्राथमिकता राखिएको गाउँपालिकाले जनाएको छ ।
“स्वस्थ्य नागरिक– समुन्नत पालिका” भन्ने मूल नाराको साथ नागरिकलाई सुरक्षित र गुणस्तरीय स्वास्थ्य सेवा उपलब्ध गराउने नीतिलाई निरन्तरता दिँदै गाउँपालिका अन्तर्गतका अस्पताल तथा स्वास्थ्य चौकीहरुमा द्रुत गतिको इन्टरनेटको व्यवस्था गरी स्वास्थ्य कर्मीहरुले दुधकोशी अस्पताल लगायतका विभिन्न विशेषज्ञसँग प्रत्यक्ष परामर्श (टेलिमेडिसिन) गरी विशेषज्ञ सेवा प्रदान गर्ने बताइएको छ ।
चालु आ.व.मा सम्झौता भई कार्यान्वयन शुरू भएका योजनालाई सम्पन्न गर्न प्राथमिकताका साथ वजेटको व्यवस्था गरिने, गाउँपालिकाबाट जारी गरिएको श्वेतपत्र अक्षरस पालना गरी गराई शैक्षिक सुधार वर्ष घोषणा गर्ने र विद्यालयलाई प्रविधिमैत्री बनाउन ई–हाजिरी¸ इमेल¸ इन्टरनेट माध्यमको व्यवस्था गरी प्रत्येक विद्यालयमा एकजना आइटी फोकल शिक्षकको व्यवस्था गर्ने नीति रहेको छ ।
कृषि र पर्या–पर्यटन पर्यटकीय गन्तव्य
गाउँपालिकालाई कृषि र पर्या–पर्यटनको लागि आकर्षक पर्यटकीय गन्तब्यको रुपमा विकसित गर्दै सुकेपोखरी क्षेत्रलाई सांस्कृतिक तथा पर्यापर्यटनको लागि विस्तार र प्रचार गर्दै लाने र भने जालिम पोखरी क्षेत्रलाई धार्मिक पर्यटनका साथमा मुन्दुम ट्रेलसँग अन्तर सम्बन्धित बनाउन समन्वय गर्ने नीति पालिका प्रवक्ता कार्कीले जानकारी दिए ।
यस्तै, डाँडाखर्क¸ घुम्नेपानी क्षेत्रको पर्यटनसम्बन्धी गुरुयोजना निर्माण गरी कार्यक्रम लागु गर्ने, थुलुङ राई, शेर्पा, तामाङ, क्षेत्री–ब्राह्मण, मगर, नेवार, गुरुङ¸ माझी¸ जोगी¸ दलित समुदाय आदिको मौलिक संस्कृति र संस्कारको सम्वद्र्धन एवं प्रबर्द्धन गरी उपयुक्त स्थानमा विशाल सांस्कृतिक पुरातात्विक संग्रहालय निर्माण गरी पर्यटकको ध्यान आकर्षित कार्यक्रम रहेको बताइएको छ ।
एक घर एक धारा प्रत्येक घरमा स्वस्थ खानेपानीको अवधारणा सहित खानेपानी वोर्डबाट आवश्यक कार्य अगाडी बढाउने, ग्राभिटीमा आधारित खानेपानी मुहानको समस्या हुने गाउँपालिकाको पन्चन¸ देउसा तथा जुबुमा लिफ्टिङमा आधारित खानेपानी आयोजना संचालन गरिने बताइएको छ ।
एकल महिला र जेष्ठ नागरिकलाई निःशुल्क सेवा
७० वर्षभन्दा माथिका एकल महिलालाई गाउँपालिका र वडा कार्यालयबाट सिफारिस दिँदा निःशुल्क उपलब्ध गराउने बताइएको छ । गाउँपालिका र वडाहरुलाई बालमैत्री घोषणा गर्नको लागि आवश्यक तयारी थालनी गर्ने उल्लेख गरिएको छ ।
यस्तै, गाउँपालिकामा एक ओटा ज्येष्ठ नागरिक हेरचाह केन्द्र स्थापना गरी सञ्चालन गरिनेछ । ८० वर्षभन्दा माथिको जेष्ठ नागरिकलाई गाउँपालिका र वडा कार्यालयबाट सिफारिस दिँदा निःशुल्क उपलब्ध गराउने भएको छ ।
मृतक नागरिकलाई सलामीदेखि आर्थिक सहयोगसम्म
गाउँपालिका भित्र भएका नागरिकको मृत्यु भएमा गाउँपालिकाको गाउँप्रहरीद्वारा सलामी अर्पण गरी समवेदना पत्र सहित आर्थिक सहयोग गरिने कार्यक्रम रहेको पालिका प्रवक्ता कार्कीले जानकारी दिए ।
यस्तै विद्यालयका प्रधानाध्यापकलाई भत्ता बढेको छ । यस अघि माध्यमिक तहको प्रधानाध्यापकले मासिक १ हजार भत्ता प्राप्त गर्दै आएका थिए भने अब उनिहरुले मासिक २ हजार प्राप्त गर्नेछन । यस्तै आधारभुत तह १–८ ले १ हजार ५ सय र १–५ ले १ हजार मासिक भत्ता प्राप्त गर्नेछन ।